Kế hoạch tài chính cá nhân là gì?

Hàng ngày, bạn phải đối mặt với nhiều vấn đề trong cuộc sống như thu nhập, chi tiêu, đầu tư…. Điều này đòi hỏi bạn phải có các kế hoạch riêng của cá nhân để đối mặt với các rủi ro và đảm bảo các mục tiêu ngắn và dài hạn của bản thân.

Tuy nhiên không nhiều người thực sự quan tâm hay hiểu hết tầm quan trọng của việc quản lý kế hoạch tài chính cá nhân để kiểm soát tình hình tài chính của mình. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ hơn về kế hoạch tài chính cá nhân.

Kế hoạch tài chính cá nhân

Lập kế hoạch tài chính cá nhân là quá trình mà bạn thiết lập mục tiêu và xác định một quá trình bạn xử lý danh mục đầu tư tài chính cá nhân của mình. Nhiều người nhầm lẫn nghĩ rằng đây chỉ làm với kế hoạch nghỉ hưu hoặc việc thực hiện đầu tư, tuy nhiên kế hoạch tài chính cá nhân bao gồm trên tất cả các khía cạnh của cuộc sống tài chính của bạn. Nó có thể bao gồm thiết lập mục tiêu cho tiết kiệm, quản lý một ngân sách bằng tài khoản séc, đầu tư, hàng ngày hoặc hàng tháng, kế hoạch nghỉ hưu và quản lý tín dụng.

Thực trạng hiện nay

Chúng ta có thể hiểu vì sao nhiều gia đình Việt Nam thuộc dạng nghèo mặc dù họ tự nhận mình là “vừa đủ sống”.  Đa số chỉ tính tới những nhu cầu trước mắt, mà không hoàn toàn có nhiều kế hoạch cho tương lai. Chưa kể ngày nay giới trẻ lại có xu hướng, làm ra bao nhiêu xài hết bấy nhiêu! Có thể bắt gặp nhiều người tuy đã 40-50 tuổi mà vẫn loay hoay trong việc an cư và chi tiêu hằng ngày, chưa nói gì tới chuyện cho con cái học đại học, cao học, hay hôn nhân, hay kế hoạch nghỉ hưu.

Những năm còn ngồi học trên giảng đường đại học, có lẽ chúng ta chẳng hề được dạy về việc lập một “kế hoạch tài chính cá nhân” là như thế nào mà thay vào đó là những kiến thức rất vĩ mô. Chắc chắc đây là một thiếu sót lớn!

Tầm quan trọng của kế hoạch tài chính cá nhân

Nếu bạn không có kế hoạch tài chính cá nhân bạn sẽ thiếu định hướng tài chính và rất dễ gặp phải những rủi ro trong dài hạn. Điều này có thể ảnh hưởng xấu đến cuộc sống của bạn theo nhiều cách, từ không có khả năng chi tiêu đến việc không có được sự an tâm về tài chính,…nó chi phối tất cả các khía cạnh khác trong cuộc sống của bạn.

Vậy việc lập một kế hoạch tài chính cá nhân là làm những gì? Lập kế hoạch tài chính có nghĩa là bạn phải vạch ra trước mục tiêu tài chính, tài sản, những khoản chi tiêu và thu nhập, có thể là chi phí cho giáo dục đại học của con cái, định hướng cho các khoản đầu tư để nó đi đúng trên con đường dẫn đến sự giàu có, sở hữu một ngôi nhà hay xe hơi đúng thời điểm, đi du lịch và mua sắm lớn có kế hoạch, và nghỉ hưu ở độ tuổi mong ước…

Một số bước để bạn bắt đầu lập một kế hoách tài chính cho chính mình

1. Đặt ra các mục tiêu

• Mục tiêu về nhà cửa: Trong tương lai gần hoặc xa, bạn muốn chuyển đến ở một căn chung cư rộng hơn hoặc tích lũy mua một mảnh đất, hãy dành một khoản cho mục tiêu này.
• Mục tiêu về nhu cầu sống: Năm nay bạn muốn đi đâu du lịch, tận hưởng những thú vui giải trí gì, mua sắm thiết bị tiện ích gì. Số tiền dành cho các khoản này cũng cần được nghĩ đến.
• Mục tiêu về hưu: Cân nhắc nhu cầu của bạn khi về hưu, bạn sẽ về hưu một cách “xa hoa” như định kỳ đi du lịch hay giản dị như chỉ cần có khoản phòng bị khi ốm đau. Các chuyên gia tài chính khuyên rằng chúng ta nên dành 10 đến 15% thu nhập mỗi năm để dành làm quỹ hưu trí cho bản thân.
• Mục tiêu về giáo dục: Năm nay bạn sẽ gửi con đến trường nào, cho con học thêm gì. Không được để lẫn lộn khoản dành cho hưu trí với khoản tiết kiệm dành cho con cái lúc học đại học.

2. Ước lượng thu nhập trong năm

Bên cạnh các khoản chi thường xuyên, hãy liệt kê những thứ bạn có thể làm để gia tăng thu nhập. Nhìn chung có 3 nguồn cho thu nhập của bạn năm nay:

• Công việc chính: Các khoản lương, thưởng, làm thêm ngoài giờ trong năm dự kiến là bao nhiêu. Liệu bạn có được tăng lương trong tương lai gần
• Kinh doanh thêm: Kế hoạch tài chính của bạn có thể bao gồm việc bắt đầu một công việc kinh doanh tại nhà, hoặc làm nghề tay trái dựa vào chính các sở thích hoặc điểm mạnh của bạn.
• Đầu tư: Đầu tư là hoạt động có thể khiến những khoản tiền nhàn rỗi của bạn tiếp tục sinh sôi. Bạn hãy xem các lời khuyên từ giới chuyên gia về việc năm nay nên đầu tư vào đâu, như chứng khoán, vàng, hay nhà đất, trái phiếu…

3. Liệt kê chi tiết các khoản thu, chi trong năm

Hiện nay có rất nhiều phần mềm quản lý tài chính (miễn phí hoặc trả phí) giúp công việc theo dõi thu chi dễ dàng hơn. Trong bảng này, cần có tất cả các khoản thu nhập, khoản chi theo thời gian, theo mục. Những khoản nợ gốc và lãi, phí bảo hiểm, hóa đơn, tiền để dành nghỉ hưu, tiết kiệm đi học cho con…. cần được liệt kê đầy đủ. Qua đó, bạn sẽ dễ dàng biết mình đang bội chi hay bội thu sau mỗi tuần, mỗi tháng để kịp thời điều chỉnh.

4. Cân nhắc những thói quen tiêu dùng cần loại bỏ

Hãy xem ngân sách của bạn là một trọng tài và quyết định xem những khoản chi nào không cần thiết, lãng phí và nằm ngoài mục tiêu của bản kế hoạch tài chính. Ví dụ, bạn mua thẻ tập gym giá hàng triệu đồng mỗi tháng nhưng lại ít khi có thời gian đi tập thì cần hủy ngay.

5. Đặt khung thời gian để hoàn thành mục tiêu

Hãy chia mục tiêu thành các mục nhỏ hơn, bắt đầu từ các mục tiêu cần làm ngay (như thay mới tủ lạnh) sau đó là các mục tiêu xa hơn như mua nhà. Với các mục tiêu dài hạn, cần có khung thời gian ngắn hạn, dài hạn để hoàn thành từng phần mục tiêu.

6. Tuân thủ bản kế hoạch

Viết ra chưa đủ, bạn cần quyết tâm để làm theo những gì đã vạch ra. Tuy nhiên, nhớ rằng bản kế hoạch này là mục tiêu, không phải là một quá trình. Nếu trong một năm, cuộc sống hay thu nhập của bạn có những thay đổi thì bạn cần cập nhật vào trong bản kế hoạch, và có những điều chỉnh để bản kế hoạch trở nên thực tế.